Baza Wiedzy
Nawigacja
Dowiedz się, jak bezpiecznie szukać pomocy psychologicznej
Ten przewodnik pomoże Ci zrozumieć różnice między specjalistami, poznać główne nurty terapii i nauczyć się rozpoznawać profesjonalistów.
Kto jest kim?
Psycholog
Osoba po 5-letnich studiach magisterskich.
Może diagnozować, robić testy i dawać porady, ale NIE musi być psychoterapeutą.
Kiedy do niego iść?
Gdy potrzebujesz diagnozy (np. testy IQ, ADHD), zaświadczenia lub doraźnego wsparcia w nagłym kryzysie (np. utrata pracy, żałoba). To zazwyczaj krótka współpraca (konsultacje).
Psychoterapeuta
Specjalista po 4-letniej szkole psychoterapii. Musi mieć wyższe wykształcenie (najczęściej jest to psycholog lub lekarz), ale kluczowe jest to, że ukończył dodatkową, 4-letnią szkołę psychoterapii.
💡 Ważne: Sam dyplom psychologa nie daje uprawnień do prowadzenia psychoterapii.
Kiedy do niego iść?
Gdy chcesz leczyć zaburzenia (depresja, lęki), traumy lub zmienić swoje schematy zachowań. To proces długoterminowy.
Psychiatra
Lekarz medycyny.
Tylko on może przepisywać leki.
Kiedy do niego iść?
Gdy objawy (bezsenność, lęk, brak sił) uniemożliwiają Ci funkcjonowanie i potrzebujesz wsparcia farmakologicznego (leki).
Przegląd Nurtów
Poznawczo-Behawioralna (CBT)
Konkretna praca nad zmianą myślenia i zachowań. Skupia się na 'tu i teraz'. Idealna na lęki, fobie, depresję.
Psychodynamiczna
Głęboka analiza nieświadomych mechanizmów i przeszłości. Pomaga zrozumieć, dlaczego powielasz te same schematy w relacjach.
Terapia Schematów
Łączy CBT i psychoanalizę. Dociera do głębokich potrzeb emocjonalnych i leczy 'rany' z dzieciństwa (schematy).
Systemowa
Widzi pacjenta jako część systemu (rodziny). Zmiana jednego elementu wpływa na całość. Częsta w terapii par i rodzin.
Humanistyczna / Gestalt
Skupienie na rozwoju, samorealizacji i przeżywaniu emocji w ciele. Buduje kontakt z samym sobą.
TSR (Skoncentrowana na Rozwiązaniach)
Krótkoterminowa metoda, która nie grzebie w problemach, lecz szuka Twoich zasobów i buduje wizję przyszłości.
Jak sprawdzić papiery?
Nie bój się pytać!
Pytaj o:
- •Nazwę szkoły psychoterapii
- •Certyfikat
- •Superwizję (czy ktoś kontroluje jego pracę)
Sprawdzaj w rejestrach:
- •PTP (Polskie Towarzystwo Psychologiczne)
- •PTTPB (Polskie Towarzystwo Terapii Poznawczo-Behawioralnej)
Po czym poznać dobrego specjalistę?
- Jasno mówi, w jakim nurcie pracuje.
- Poddaje swoją pracę superwizji (konsultuje się z innymi ekspertami).
- Nie obiecuje cudów ani 100% wyleczenia.
- Potrafi powiedzieć 'tego nie leczę' i odesłać do innego specjalisty.
Czerwone Flagi (Kiedy uciekać?)
"Gwarancja wyleczenia"
Terapeuta obiecuje 'efekt w 3 spotkania' lub '100% skuteczności'.
To kłamstwo.
"Autorska metoda"
Twierdzi, że leczy wszystko swoją unikalną metodą, której nikt inny nie zna.
"Coach udający terapeutę"
Nie ma studiów psychologicznych, tylko weekendowe kursy, a bierze się za leczenie traumy.
"Brak konkretów"
Na stronie www nie ma nazwy uczelni ani nurtu, tylko marketingowy bełkot.
Koszty i Realia
Prywatnie: Sesja kosztuje zazwyczaj 150–250 zł. Terapia to wydatek stały (np. raz w tygodniu).
Na NFZ: Terapia jest darmowa, ale czas oczekiwania bywa długi (od kilku miesięcy do nawet 2 lat). Warto zapisać się w kolejkę od razu.